สรุปสาระสำคัญ
Delta คือตัววัดความไวของราคา Options ต่อการเปลี่ยนแปลงของราคาสินทรัพย์อ้างอิง โดยบอกว่าหากราคาสินทรัพย์อ้างอิงเปลี่ยนแปลง 1 หน่วย ราคา Options จะเปลี่ยนแปลงไปกี่หน่วย Call Options มี Delta เป็นบวก (0 ถึง +1) ส่วน Put Options มี Delta เป็นลบ (-1 ถึง 0)
นอกจากนี้ Delta ยังบ่งบอกถึงโอกาสที่ Options จะหมดอายุแบบมีกำไร และสามารถใช้เป็นอัตราส่วนในการ Hedge เพื่อสร้างตำแหน่ง Delta Neutral ได้ ยิ่ง Delta สูง ยิ่งมีความไวต่อการเปลี่ยนแปลงของราคาสินทรัพย์อ้างอิงมาก ทำให้เป็นเครื่องมือสำคัญในการประเมินความเสี่ยง การคาดการณ์ผลตอบแทน และการวางกลยุทธ์การเทรด Options
Options คืออะไร และทำไมต้องเข้าใจค่า Delta
Options หรือสัญญาออปชันเป็นเครื่องมือทางการเงินที่ให้ผู้ซื้อมีสิทธิ์ในการซื้อหรือขายสินทรัพย์อ้างอิงตามราคา จำนวน และระยะเวลาที่กำหนดไว้ โดยผู้ซื้อจ่ายค่าพรีเมียมแล้วสามารถเลือกใช้สิทธิหรือไม่ก็ได้ ซึ่งทำให้ Options เป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ในการป้องกันความเสี่ยง การเก็งกำไร และการสร้างรายได้เสริม
อย่างไรก็ตาม การเทรด Options ไม่ใช่เรื่องง่ายเนื่องจากมีปัจจัยหลายประการที่ส่งผลต่อราคา Options ซึ่งเรียกรวมกันว่า "Greeks" หนึ่งในค่า Greeks ที่สำคัญที่สุดและจำเป็นต้องเข้าใจก่อนการเทรดคือ ค่า Delta ซึ่งเป็นตัววัดความเสี่ยงที่บอกให้ทราบว่าราคาของ Options จะเปลี่ยนแปลงมากน้อยแค่ไหนเมื่อราคาสินค้าอ้างอิงเปลี่ยนแปลง $1 หรือ 1 หน่วย
นอกจากนี้ ค่า Delta ยังมีความหมายเพิ่มเติมคือ โอกาสที่ Options จะหมดอายุแบบมีกำไร (In-the-Money) และยังเป็น อัตราส่วนการ Hedge ที่ช่วยให้นักเทรดสร้างตำแหน่งที่เป็นกลางต่อการเปลี่ยนแปลงของราคา (Delta Neutral) ได้อีกด้วย
ค่า Delta คืออะไร และความสำคัญต่อการเทรด Options
นิยามของค่า Delta
ค่า Delta คือตัววัดความไวของราคา Options ต่อการเปลี่ยนแปลงของราคาสินค้าอ้างอิง โดยบอกว่าหากราคาสินค้าอ้างอิงเปลี่ยนแปลง 1 หน่วย ราคา Options จะเปลี่ยนแปลงไปกี่หน่วย ค่า Delta ถูกคำนวณแบบ Real-time โดยอัลกอริทึมคอมพิวเตอร์และแสดงผลให้ลูกค้าของบริษัทหลักทรัพย์ได้เห็นอย่างต่อเนื่อง
ลักษณะเฉพาะของค่า Delta
Call Options (Positive Delta)
- ช่วงค่า: 0 ถึง +1 (หรือ 0% ถึง 100%)
- ความหมาย: เมื่อราคาสินค้าอ้างอิงเพิ่มขึ้น ราคา Call Options จะเพิ่มขึ้นในทิศทางเดียวกัน
- ตัวอย่าง: หาก Call Option มี Delta = +0.65 และหุ้นอ้างอิงขึ้น $1 ราคา Option จะขึ้น $0.65
Put Options (Negative Delta)
- ช่วงค่า: -1 ถึง 0 (หรือ -100% ถึง 0%)
- ความหมาย: เมื่อราคาสินค้าอ้างอิงเพิ่มขึ้น ราคา Put Options จะลดลงในทิศทางตรงข้าม
- ตัวอย่าง: หาก Put Option มี Delta = -0.33 และหุ้นอ้างอิงขึ้น $1 ราคา Option จะลดลง $0.33
ความสัมพันธ์กับสถานะของ Options
- Deep ITM (In-the-Money): Delta ใกล้เคียง +1 (Call) หรือ -1 (Put) กล่าวคือ เมื่อ Options อยู่ในสถานะ Deep ITM หมายความว่ามีโอกาสสูงมากที่จะหมดอายุแบบมีกำไร ทำให้:
- Call Options: Delta เข้าใกล้ +1 หมายความว่าเมื่อหุ้นอ้างอิงขึ้น $1 ราคา Call Option จะขึ้นเกือบ $1 เช่นกัน
- Put Options: Delta เข้าใกล้ -1 หมายความว่าเมื่อหุ้นอ้างอิงขึ้น $1 ราคา Put Option จะลดลงเกือบ $1
- พฤติกรรม: Options จะมีพฤติกรรมเหมือนการถือหุ้นโดยตรง เพราะมีโอกาสแทบแน่นอนที่จะถูกใช้สิทธิ
- ความเสี่ยง: มีความเสี่ยงต่ำในแง่การสูญเสีย Time Value แต่ต้องลงทุนสูง
- ATM (At-the-Money): Delta ประมาณ +5 (Call) หรือ -0.5 (Put) กล่าวคือ เมื่อ Strike Price ของ Options เท่ากับหรือใกล้เคียงกับราคาปัจจุบันของสินค้าอ้างอิง:
- Call Options: Delta ประมาณ +5 หมายความว่าเมื่อหุ้นอ้างอิงขึ้น $1 ราคา Call Option จะขึ้น $0.50
- Put Options: Delta ประมาณ -5 หมายความว่าเมื่อหุ้นอ้างอิงขึ้น $1 ราคา Put Option จะลดลง $0.50
- ความหมาย: มีโอกาส 50% ที่ Options จะหมดอายุแบบมีกำไร - เป็นจุดสมดุลระหว่างความเสี่ยงและผลตอบแทน
- ความไว: มีความไวต่อการเปลี่ยนแปลงของราคาปานกลาง เหมาะสำหรับการเก็งกำไรระยะสั้น
- OTM (Out-of-the-Money): Delta ใกล้เคียง 0 กล่าวคือ เมื่อ Options ไม่มีมูลค่าภายในขณะนั้น (ยังไม่มีกำไรหากใช้สิทธิทันที):
- Call Options: Delta ใกล้ 0 หมายความว่าแม้หุ้นอ้างอิงจะขึ้น $1 ราคา Call Option อาจขึ้นเพียง $0.10 หรือน้อยกว่า
- Put Options: Delta ใกล้ 0 หมายความว่าแม้หุ้นอ้างอิงจะขึ้น $1 ราคา Put Option อาจลดลงเพียงเล็กน้อย
- ลักษณะ: มีความสัมพันธ์น้อยกับการเคลื่อนไหวของราคาอ้างอิง เพราะโอกาสที่จะมีกำไรต่ำ
- ข้อดี: ลงทุนน้อย มีโอกาสได้กำไรสูงหากตลาดเคลื่อนไหวไปในทิศทางที่คาดหวัง
- ข้อเสีย: เสี่ยงสูญเสีย Time Value เร็ว และโอกาสหมดอายุแบบไม่มีมูลค่าสูง
การใช้งาน Delta ในการเทรด
- การประเมินความเสี่ยงทิศทาง: บอกได้ว่าตำแหน่งของเรามีความเสี่ยงไปทางไหน
- การ Hedging: ใช้เป็นอัตราส่วน Hedge เพื่อสร้างตำแหน่ง Delta Neutral
- การประเมินโอกาสกำไร: Delta บ่งบอกถึงโอกาสที่ Options จะจบแบบมีกำไร
ตัวอย่างการประยุกต์ใช้ค่า Delta ในการเทรด
กรณีศึกษาจากตลาด SET50 Options
ตัวอย่าง Call Options
สมมติมี Call Options S50H25C850 ที่มีราคาพรีเมียม 13.4 จุด และค่า Delta อยู่ที่ +0.46 หาก SET50 Index ปรับตัวเพิ่มขึ้น 1 จุด ราคาของ Call Options นี้ควรจะปรับขึ้นเป็น 13.86 จุด (13.4 + 0.46)
การวิเคราะห์:
- Delta +0.46 หมายความว่ามีโอกาส 46% ที่ Options นี้จะหมดอายุแบบมีกำไร
- หากคาดว่าดัชนีจะขึ้นแรง สามารถเลือก Call Options ที่มี Delta สูงเพื่อรับผลตอบแทนมากขึ้น
ตัวอย่าง Put Options
Put Options S50H25P900 ที่มีราคาพรีเมียม 21.50 จุด และค่า Delta เท่ากับ -0.54 หาก SET50 Index ปรับตัวขึ้น 1 จุด ราคาของ Put Options จะลดลงเป็น 20.96 จุด (21.50 - 0.54)
การวิเคราะห์:
- Delta -0.54 หมายความว่ามีโอกาส 54% ที่ Options นี้จะหมดอายุแบบมีกำไร (หากดัชนีลดลง)
- เหมาะสำหรับการ Hedge พอร์ตหุ้นหรือการเก็งกำไรจากการลดลงของตลาด
กรณีศึกษาจากตลาด US Options
ตัวอย่าง BigCorp Stock Options
สมมติบริษัท BigCorp มีหุ้นซื้อขายที่ $20 ต่อหุ้น และมี Options ซื้อขายอยู่:
Call Option:
- ราคา Call Option: $2
- Delta: +0.35
- เมื่อราคาหุ้น BigCorp เพิ่มขึ้นเป็น $21 (เพิ่มขึ้น $1)
- ราคา Call Option จะเพิ่มขึ้นเป็น $2.35 (เพิ่มขึ้น $0.35)
Put Option:
- ราคา Put Option: $2
- Delta: -0.65
- เมื่อราคาหุ้น BigCorp เพิ่มขึ้นเป็น $21 (เพิ่มขึ้น $1)
- ราคา Put Option จะลดลงเป็น $1.35 (ลดลง $0.65)
ตัวอย่างการใช้ Delta ประยุกต์ใช้ในกลยุทธ์การเทรดขั้นสูง (สำหรับนักลงทุนมือใหม่อาจข้ามหัวข้อนี้ไปได้ครับ)
Delta Spread Strategy เป็นกลยุทธ์ที่นักเทรดสร้างตำแหน่ง Delta Neutral โดย:
- ซื้อและขาย Options พร้อมกันในอัตราส่วนที่ทำให้ Delta รวมเป็นศูนย์
- เหมาะสำหรับตลาดที่คาดว่าจะไม่มีความผันผวนมาก
- ใช้ Calendar Spread (Options ที่หมดอายุต่างกัน) เป็นเครื่องมือหลัก
การ Hedging ด้วย Delta
ตัวอย่างการ Hedge:
- ถ้าซื้อ 100 contracts ของ Call Options ที่มี Delta +0.40
- ต้องขาย 4,000 หุ้นเพื่อให้ได้ Net Delta = 0 (เนื่องจาก 1 Options Contract = 100 หุ้น)
- หรือถ้าซื้อ 100 contracts ของ Put Options ที่มี Delta -0.30
- ต้องซื้อ 3,000 หุ้นเพื่อให้ได้ Net Delta = 0
Portfolio Delta Management
การจัดการ Delta ของพอร์ตทั้งหมด:
การประเมิน Portfolio Sensitivity
- Portfolio ที่มี Positive Delta = คาดการณ์ว่าตลาดจะขึ้น
- Portfolio ที่มี Negative Delta = คาดการณ์ว่าตลาดจะลดลง
- ตัวอย่าง: ถือ Call Options 1 ตัว (Delta +0.10) และ 2 ตัว (Delta +0.30 แต่ละตัว) รวม Portfolio Delta = +0.70
Risk Management Strategies
- หาก Portfolio มี Positive Delta มาก แต่กลัวตลาดจะลดลง → ซื้อ Put Options เพิ่ม
- หาก Portfolio มี Negative Delta มาก แต่กลัวตลาดจะขึ้น → ซื้อ Call Options เพิ่ม
- การปรับสมดุล Portfolio ให้เหมาะกับมุมมองตลาดและระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้
สรุป: ค่า Delta - เครื่องมือสำคัญสำหรับนักเทรด Options
ค่า Delta เป็นหนึ่งในเครื่องมือที่สำคัญที่สุดสำหรับนักเทรด Options เนื่องจากให้ข้อมูลที่ครบถ้วนและหลากหลายโดยประโยชน์หลักของ Delta
- การคาดการณ์การเปลี่ยนแปลงราคา: ประเมินได้ว่าราคา Options จะเปลี่ยนแปลงไปเท่าไหร่เมื่อราคาสินค้าอ้างอิงเปลี่ยนไป
- การประเมินโอกาสกำไร: Delta บ่งบอกถึงโอกาสที่ Options จะหมดอายุแบบมีกำไร
- การจัดการความเสี่ยง: ใช้เป็นเครื่องมือในการ Hedge และสร้างตำแหน่ง Delta Neutral
- การวางกลยุทธ์: ช่วยในการเลือก Options ที่เหมาะสมกับมุมมองตลาดและระดับความเสี่ยง
ข้อควรระวัง
Delta ไม่ใช่ค่าคงที่ แต่จะเปลี่ยนแปลงตามปัจจัยต่างๆ:
- เวลาที่เหลือจนถึงวันหมดอายุ: ยิ่งใกล้หมดอายุ Delta ของ ITM Options จะเข้าใกล้ 1/-1 มากขึ้น
- ความผันผวนของราคา (Volatility): Volatility สูงทำให้ OTM Options มี Delta เพิ่มขึ้น
- ระดับราคาของสินค้าอ้างอิง: การเปลี่ยนแปลงระดับราคาส่งผลต่อสถานะ ITM/ATM/OTM
การประยุกต์ใช้ในทางปฏิบัติ
- สำหรับ Beginner: เริ่มต้นด้วยการดู Delta เพื่อเข้าใจความเสี่ยงและผลตอบแทนที่คาดหวัง
- สำหรับ Intermediate: ใช้ Delta ในการสร้าง Portfolio ที่สมดุลและเหมาะกับมุมมองตลาด
- สำหรับ Advanced: นำ Delta มาใช้ในกลยุทธ์ขั้นสูงเช่น Delta Spread, Calendar Spread และการ Hedge แบบซับซ้อน
กล่าวโดยสรุป การเข้าใจและใช้งาน Delta อย่างถูกต้องจะช่วยให้การเทรด Options ของคุณมีประสิทธิภาพและความเสี่ยงที่คุมได้มากขึ้น ทั้งในตลาด US Options และ TFEX ของไทย สำหรับมือใหม่ที่เทรด Options อาจไม่ต้องตกใจ ให้เข้าใจว่า Delta คืออะไรและมีผลต่อการเลือก Options อย่างไรก็สามารถเทรด Options ได้ดีขึ้นครับ