ราคาหุ้นโรงกลั่นน้ำมันปรับตัวลดลงเฉลี่ย 3% ในสัปดาห์ที่ผ่านมา เทียบกับ SET ที่ -1% จากกระแสข่าวเชิงลบ: จีนปรับเพิ่มโควตาส่งออกผลิตภัณฑ์น้ำมันสำเร็จรูป และรัฐบาลชุดใหม่เตรียมปรับลดราคาน้ำมันในประเทศ ที่แย่ไปกว่านั้นคือ เหตุการณ์น้ำมันรั่วไหลบริเวณทุ่นผูกเรือกลางทะเล (SBM-2) ของ TOP จะทำให้ตลาดมีความกังวลเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากเหตุการณ์นี้มีแนวโน้มที่จะทำให้ค่าระวางสำหรับเรือบรรทุกน้ำมันขนาดเล็กซึ่งโรงกลั่นน้ำมันของไทยใช้กันอย่างแพร่หลายปรับตัวเพิ่มขึ้น ปัจจัยหลังคาดว่าจะมีผลกระทบมากที่สุด หากมีการระงับการดำเนินงาน SBM-2 ของ TOP เป็นเวลานาน ในขณะที่ยังเร็วเกินไปที่จะประเมินผลกระทบจากเหตุการณ์นี้ แต่เหตุการณ์นี้อาจไปลดทอนประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับจากการฟื้นตัวของ GRM ใน 2H66 ที่ BCP ยังคงเป็นหุ้นเด่น เนื่องจากมีการกระจายการลงทุนในหลากหลายธุรกิจซึ่งเรามองว่าจะทำให้ผลประกอบการของบริษัทมีความอ่อนไหวต่อราคาน้ำมันและ GRM ที่ผันผวนน้อยกว่าบริษัทอื่นๆ ในกลุ่มเดียวกัน
เหตุการณ์ TOP ได้แจ้ง SET เกี่ยวกับเหตุการณ์น้ำมันดิบรั่วไหลจากเรือบรรทุกน้ำมัน ขณะขนถ่ายน้ำมันดิบบริเวณทุ่นผูกเรือกลางทะเล หมายเลข 2 (SBM-2) ของบริษัทเมื่อวันที่ 3 ก.ย. โดยประเมินปริมาณน้ำมันทีรั่วไหลได้ที่ 50,000-100,000 ลิตร หรือ 50-100 ลบ.ม. วาล์วท่อน้ำมันที่เกิดปัญหาถูกปิดทันที โดยการรั่วไหลเกิดขึ้นในเวลาเพียง 36 วินาที ตามความเร็วปกติในการขนถ่ายของเรือ VLCC ผู้บริหารยืนยันว่าน้ำมันดิบที่รั่วไหลส่วนใหญ่ถูกกักไว้ภายในทุ่นกักน้ำมันลอยน้ำ ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าบริษัทสามารถรับมือกับเหตุการณ์ดังกล่าวได้อย่างรวดเร็วเนื่องจากมีการฝึกซ้อมรับมือเหตุการณ์อย่างต่อเนื่อง อย่างไรก็ตาม มีส่วนที่เล็ดรอดเป็นคราบลอยน้ำออกมาในพื้นที่ 1.6 ตารางกิโลเมตร ซึ่งบริษัทจะดำเนินขจัดคราบด้วยการฉีดสารเคมี dispersant ให้น้ำมันแตกตัวเป็นหยดเล็กๆและจมลง
ความคิดเห็น: เรายังไม่ทราบว่า SBM-2 จะกลับมาดำเนินงานตามปกติได้เมื่อใด เนื่องจากจะต้องตรวจสอบหาสาเหตุที่แท้จริง โดยบริษัทมีอะไหล่เพื่อซ่อมแซมเตรียมพร้อมไว้อยู่แล้ว แม้ว่าในกรณีที่ SBM-2 พร้อมกลับมาเปิดดำเนินงาน แต่หน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้องจะต้องตรวจสอบความปลอดภัยก่อนที่จะอนุญาตให้เปิดดำเนินงาน ซึ่งอาจเป็นกระบวนการที่ใช้เวลานาน ดังเช่นที่เคยเกิดขึ้นในกรณีเหตุการณ์น้ำมันของ SPRC รั่วไหลบริเวณทุ่นผูกเรือน้ำลึกแบบทุ่นเดี่ยวกลางทะเล (Single Point Mooring) หรือจุดขนถ่ายน้ำมันดิบในเดือนก.พ. 2565 ทุ่นผูกเรือน้าลึกแห่งนี้ยังรอการอนุมัติจากหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องเพื่อกลับมาเปิดดำเนินงานอีกครั้ง เหตุการณ์นี้จะส่งผลทำให้ TOP ต้องมองหาตัวเลือกในการขนส่งน้ำมันเพื่อไม่ให้การกลั่นสะดุด เช่น ใช้ทุ่น SBM หมายเลข 1 และทุ่นผูกเรือกลางทะเล (CBM) โครงสร้างพื้นฐานทั้งสองอย่างนี้อยู่ในทะเลน้ำตื้นและออกแบบมาเพื่อใช้จอดเรือบรรทุกน้ำมันขนาดเล็ก ซึ่งหมายถึง economies of scale ที่ลดน้อยลงในการขนส่งน้ำมันดิบและต้นทุนค่าระวางเรือจะเพิ่มขึ้นอีก US$1.5-2/bbl โดยอิงกับกรณีของ SPRC ทั้งนี้อัตราค่าระวางเรือบรรทุกน้ำมัน Aframax ปรับเพิ่มขึ้นเป็น US$3-4/bbl เทียบกับ <US$2/bbl ก่อนเกิดเหตุการณ์ของ SPRC เราเชื่อว่าผลกระทบจะสูงกว่านั้น เนื่องจากอุปทานเรือบรรทุกน้ำมันขนาดเล็กมีจำกัดอยู่แล้ว ดังนั้น TOP จะไม่ได้รับประโยชน์อย่างเต็มที่จาก GRM ที่ดีขึ้นใน 2H66 ซึ่งได้แรงหนุนจากผลิตภัณฑ์ middle distillate นอกจากนี้ เรายังเชื่อว่าการรั่วไหลของน้ำมันที่จุดรับน้ำมันของ TOP จะทำให้ต้นทุนการดำเนินงานของอุตสาหกรรมโรงกลั่นในประเทศไทยเพิ่มขึ้น เนื่องจากความต้องการเรือบรรทุกน้ำมันขนาดเล็กจะเพิ่มขึ้น และจะส่งผลกระทบต่อต้นทุนการขนส่งของผู้ประกอบการรายอื่น
ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ: 1) ราคาน้ำมัน GRM และอัตราแลกเปลี่ยนผันผวน 2) การเปลี่ยนแปลงความชอบที่ผู้บริโภคมีต่อเชื้อเพลิงฟอสซิล และ 3) การเปลี่ยนแปลงนโยบายด้านกฎระเบียบเกี่ยวกับการปล่อยก๊าซเรือนกระจก รวมถึงภาษีคาร์บอนและคาร์บอนเครดิต
Share price of oil refineries declined 3% on average over the past week vs. the SET’s -1% on negative news flow: China has raised the export quota for refined oil products and the new government says it will cut domestic oil prices. Worse still, the oil spill at TOP’s crude oil loading facilities (SBM-2) is likely to heighten market anxiety as this is likely to raise freight cost for the smaller oil tankers widely used by Thai oil refineries. This factor is expected to hurt the most if the halt of TOP’s SBM-2 is prolonged. It is premature to estimate the impact of this incident, but it is likely to dilute the expected benefit from GRM recovery in 2H23. BCP is still the top pick given its diversified business model, which we see as less vulnerable to volatile oil price and GRM.
News. TOP notified the SET of an oil leak at its oil loading facility, single buoy mooring 2 (SBM-2) during routine unloading of crude oil on Sep 3. The oil spill is estimated at 50,000-100,000 liters or 50-100 cubic meters. The valve was closed nearly instantly, leaking only 36 seconds based on normal VLCC unloading speed. Management says most of the spill was contained in the floating oil booms, indication of its speedy response thanks to regular incident response drills. Even so, some of the oil leaked into the public water system with an estimated affected area of 1.6 sq. km. This will be handled via dispersants or chemical agents to break the oil up.
Comments: It is unknown how long the SBM-2 will be offline, as the root cause is being investigated and repairs will need to be made (spare parts are already in place). Even after it is ready to resume operations, related government agencies are required inspect for safety before giving the okay for startup. This could take time: SPRC had an oil spill in Feb 2022 at its single point mooring (SPM) or crude oil loading facility and repairs are completed but it is still waiting for related government agency approval so it can resume operations. TOP will be forced to use alternative oil loading facilities, the first SBM and CBM (conventional buoy mooring). Both are in shallower water and designed to berth smaller tankers. This implies lower economies of scale for crude transportation and US$1.5-2/bbl added to freight rate, based on SPRC’s case. Note that freight rate for Aframax tankers rose to US$3-4/bbl from <US$2/bbl before SPRC’s oil spill. We believe the impact could be higher as the supply of smaller tankers is already tight. Hence, TOP will not fully benefit from better GRM in 2H23 driven by middle distillate products. We also believe the oil spill at TOP’s oil loading facility will increase operating cost for the refinery industry in Thailand by increasing the demand for smaller tankers, with a ripple effect on transportation cost for others.
Key risk factors: 1) Volatile oil price, GRM and FX, 2) changes in consumer preferences for fossil fuel and 3) changes in regulatory policy on GHG emissions, including carbon tax and carbon credit.
PDF คลิกอ่านเพิ่มเติม ENERGY230905_T
PDF Click > ENERGY230905_E
